Tο ανθρώπινο σώμα στο διάστημα

Κατά καιρούς έχουμε δει πολλές ταινίες επιστημονικής φαντασίας όπου αστροναύτες βρίσκουν τραγικό θάνατο γιατί κατά λάθος σκίστηκε η στολή τους στο ανοιχτό διάστημα. Πόσο αληθοφανείς είναι όμως αυτές οι σκηνές και τι πραγματικά συμβαίνει στο σώμα, αν βρεθεί στο διάστημα χωρίς στολή;

Στη Γη, η ζωή μας είναι ζεστή και άνετη χάρη στην προστατευτική ατμόσφαιρα μας, η οποία μας προφυλάσσει από τη βλαβερή υπεριώδη (UV) ακτινοβολία του ήλιου, ρυθμίζει τη θερμοκρασία και διατηρεί μια βιώσιμη ατμοσφαιρική πίεση. Το διάστημα όμως, είναι πολύ πιο εχθρικό, αφού χωρίς αυτή την υπέροχη ατμόσφαιρα, το σώμα είναι εκτεθειμένο σε αμέτρητους κινδύνους.

Αρχικά στο διάστημα η θερμοκρασία είναι εξαιρετικά χαμηλή, ωστόσο το σώμα δεν παγώνει, αφού λόγω του κενού, η εξαγωγή θερμότητας από το σώμα γίνεται με πολύ πιο αργούς ρυθμούς απ’ ότι στη Γη.

Στην πραγματικότητα, οι πιο σοβαροί κίνδυνοι από την έκθεση του σώματος στο διάστημα είναι η έλλειψη οξυγόνου και η φυσαλίδωση, δηλαδή ο σχηματισμός φυσαλίδων στα υγρά του σώματος που οφείλεται στη μείωση της πίεσης του περιβάλλοντος.

Ουσιαστικά, η πίεση στο κενό του διαστήματος είναι τόσο χαμηλή ώστε το σημείο βρασμού των υγρών στο σώμα, μειώνεται κάτω από την κανονική θερμοκρασία του σώματος (37 C), γεγονός που οδηγεί στο σχηματισμό φυσαλίδων αερίου στα υγρά του σώματος καθώς βράζουν.

Το αποτέλεσμα θα είναι το σώμα να πρηστεί πολύ, έως και στο διπλάσιο μέγεθός του, αλλά δεν θα εκραγεί όπως στις ταινίες, αφού στην πραγματικότητα το δέρμα έχει τεράστια ελαστικότητα.

Οσο για την έλλειψη οξυγόνου, μετά από περίπου 15 δευτερόλεπτα, το σώμα σας θα χάσει όλο του το οξυγόνο και θα χάσετε τις αισθήσεις σας. Κάποιοι μπορεί να σκεφτούν να κρατήσουν την αναπνοή τους για λίγα λεπτά, ωστόσο η κατάσταση στο διάστημα είναι λίγο διαφορετική από ότι εδώ στη Γη λόγω της έλλειψης εξωτερικών πιέσεων και αν κρατήσετε την αναπνοή σας στο διάστημα χωρίς στολή, τα εναπομείναντα αέρα θα επεκταθούν με ταχείς ρυθμούς, ανατινάζοντας τα πνευμόνια.

Μόλις το σώμα χάσει τις αισθήσεις θα χρειαστεί πιθανώς μερικά λεπτά πριν πεθάνει. Ωστόσο, υπάρχει ένας ακόμα δυσάρεστος παράγοντας στο διάστημα: η ηλιακή ακτινοβολία που ξεπερνάει οτιδήποτε έχουμε δει ποτέ στη Γη. Ετσι η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει στο σώμα, τρομακτικά ηλιακά εγκαύματα αλλά και μεταλλάξεις στο DNA.