Νεκρός ο πρωτοπόρος Philae: Ύστατο χαίρε στο ρομπότ του κομήτη 67P

Μια από τις τελευταίες εικόνες του ρομπότ καθώς κατέβαινε προς την επιφάνεια του κομήτη. Κανείς δεν γνωρίζει πού ακριβώς κατέληξε.   (Φωτογραφία:  ESA )

Ντάρμσταντ, Γερμανία

Περισσότερο από έναν χρόνο μετά την πρώτη, ιστορική προσεδάφιση σε κομήτη, η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανακοίνωσε ότι δεν έχει πια ελπίδες να επικοινωνήσει ξανά με το αγνοούμενο ρομπότ Philae.

Στις 12 Νοεμβρίου 2014, έπειτα από ταξίδι δέκα ετών, το Philae αποδεσμεύτηκε από το μητρικό σκάφος Rosetta και κατέβηκε μέχρι την επιφάνεια του κομήτη 67P. Δεν κατάφερε όμως να αγκιστρωθεί στην επιφάνειά του και αναπήδησε δύο φορές πριν καταλήξει σε άγνωστη τοποθεσία, ένα χιλιόμετρο μακριά από την αρχική του θέση.

Βυθισμένο στο σκοτάδι στη σκιά ενός γκρεμού, το ρομπότ σε μέγεθος πλυντηρίου δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους ηλιακούς συλλέκτες για να φορτίσει τη μπαταρία του.


Επέζησε όμως για 64 ώρες, και κατάφερε να μεταδώσει πολύτιμα δεδομένα με οκτώ από τα δέκα επιστημονικά όργανά του, συμπληρώνοντας τις μετρήσεις του Rosetta, το οποίο παρέμεινε σε τροχιά γύρω από τον 67P. Έστειλε μεταξύ άλλων εικόνες από την επιφάνεια του κομήτη, μύρισε οργανικά μόρια και μέτρησε βασικές παραμέτρους του εξωγήινου, κατάμαυρου περιβάλλοντος.

Μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2015, ο κομήτης είχε πλησιάσει περισσότερο στον Ήλιο και το ρομπότ εκτέθηκε στη λιακάδα, οπότε μπόρεσε να επικοινωνήσει ξανά με το Rosetta και από εκεί με τη Γη.

Ακολούθησαν ακόμα επτά σύντομες κλήσεις, το ρομπότ όμως σίγησε στις 9 Ιουλίου, πιθανώς οριστικά. Έκτοτε, όλες οι προσπάθειες επικοινωνίας απέτυχαν, η ESA όμως συνέχισε τις προσπάθειες.

Το καλοκαίρι ο κομήτης έφτασε στην ελάχιστη απόστασή του από τον Ήλιο τον περασμένο Αύγουστο και στη συνέχεια άρχισε και πάλι να απομακρύνεται. Η μείωση της ηλιακής ακτινοβολίας περιόρισε την εκπομπή σκόνης και αερίων από τον κομήτη, οπότε το Rosetta μπόρεσε να ξαναπλησιάσει τον κομήτη, σε αποστάσεις μέχρι 45 χιλιόμετρα, προκειμένου να προσπαθήσει και πάλι να επικοινωνήσει με το ρομπότ.

Τώρα όμως η θερμοκρασία στη διάρκεια της νύχτας έχει πέσει στους -180 βαθμούς και οι ηλιακοί συλλέκτες του Philae έχουν πιθανότατα καλυφθεί με σκόνη.

«Η πιθανότητα να επικοινωνήσει ξανά το Philae με την ομάδα μας δυστυχώς έχει πέσει κοντά στο μηδέν» ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Στέφαν Ούλαμετς του Γερμανικού Αεροδιαστημικού Κέντρου DLR, όπου κατασκευάστηκε το ρομπότ κατά το μεγαλύτερο μέρος του.

«Έχουμε σταματήσει να στέλνουμε εντολές και θα μας προκαλούσε έκπληξη αν λαμβάναμε ξανά σήμα από το ρομπότ» είπε.

Παρόλα αυτά, το Rosetta θα συνεχίσει να αναζητά το ρομπότ μέχρι την ολοκλήρωση της αποστολής τον Σεπτέμβριο. Ο προσδιορισμός της θέσης του θα επέτρεπε στους ερευνητές να αντιστοιχήσουν τα δεδομένα που συλλέχθηκαν με τα γεωλογικά χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης τοποθεσίας.

«Το Philae ήταν το κερασάκι στην τούρτα της αποστολής Rosetta, και θα θέλαμε πραγματικά να μάθουμε πού ακριβώς βρίσκεται τώρα το κερασάκι!» σχολίασε ο Ματ Τέιλορ της ESA, επιστημονικός διευθυντής της αποστολής.

Στο μεταξύ, ο κομήτης συνεχίζει να απομακρύνεται από τον Ήλιο. Έχει πλέον ξεπεράσει την τροχιά του Άρη και βρίσκεται σε απόσταση 350 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη.

Τον Σεπτέμβριο, το Rosetta θα τερματίσει την ιστορική αποστολή με βουτιά αυτοκτονίας στον κομήτη -θα προσφέρει έτσι μερικά ακόμα στοιχεία για τους κομήτες, σώματα από πάγους και σκόνη που θεωρούνται αναλλοίωτα υλικά που περίσσεψαν από τον σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια.

Το ταξίδι, όμως, δεν θα είναι χωρίς επιστροφή: σε περίπου έξι χρόνια από σήμερα, ο κομήτης 67P θα επισκεφτεί ξανά το εσώτερο Ηλιακό Σύστημα, μεταφέροντας πάνω του τα κατεψυγμένα λείψανα του Philae και του Rosetta.

Η Οδύσσειά τους στο Διάστημα θα συνεχιστεί για πάντα.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΔΟΛ