Η κλιματική αλλαγή ωθεί τα έντομα στον δρόμο της προσφυγιάς

«Κλιματικοί πρόσφυγες» γίνονται ακόμη και τα έντομα που αντιδρούν ταχύτατα στην αύξηση της θερμοκρασίας και αλλάζουν γρήγορα περιβάλλον και τόπο κατοικίας, εξηγεί ο καθηγητής Εντομολογίας στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison των ΗΠΑ, Κένεθ Ράφα.

Ο Δρ Ράφα είναι προσκεκλημένος ομιλητής στο συνέδριο «Δασικά έντομα και παθογόνα σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον: Οικολογία, Παρακολούθηση & Γενετική», που διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη από το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης (ΕΛΓΟ Δήμητρα) υπό την αιγίδα της Διεθνούς Ένωσης Οργανισμών Δασικών Ερευνών (IUFRO).

«Η ζέστη είναι κινητήρια δύναμη για όλα τα έντομα, καθώς οι γεωγραφικές κατανομές τους καθορίζονται κατά κύριο λόγο από τις θερμοκρασίες του περιβάλλοντος. Ο μικρός κύκλος ζωής τους τα κάνει να αντιδρούν τάχιστα, σε αντίθεση με τα δέντρα και τα φυτά που δεν μπορούν να προσαρμοσθούν άμεσα», εξηγεί ο καθηγητής.

«Γι' αυτό τον λόγο, τα δέντρα θα υποστούν πιο έντονα τις συνέπειες της μεταβολής του κλίματος και όπως θα είναι "εξαντλημένα", θα προσβληθούν πιο εύκολα από έντομα τα οποία σταδιακά, μπορούν να τα νεκρώσουν», συμπληρώνει.

Ποια είναι όμως η αντίδραση των δασικών εντόμων στις πυρκαγιές;

Ο κ. Ράφα είναι κατηγορηματικός: τα φλοιοφάγα έντομα ωφελούνται από αυτές και ο πληθυσμός τους αυξάνεται καθώς τρέφονται από τα ημιθανή, εξασθενημένα δέντρα. «Απαιτείται χρόνος, λοιπόν, μετά τις καταστροφές από φωτιές, ώστε να επέλθει ισορροπία στο περιβάλλον με την παράλληλη αύξηση των φυσικών εχθρών των εντόμων».

Στην ομιλία του στο συνέδριο, ο κ. Ράφα θα επικεντρωθεί στους μηχανισμούς άμυνας των δέντρων στις «επιθέσεις» δασικών εντόμων και πώς η κλιματική αλλαγή επιδρά επάνω τους. Όπως εξηγεί, τα δέντρα έχουν μηχανισμούς άμυνας απέναντι στα έντομα, ανάμεσα στους οποίους είναι η παραγωγή ρητίνης ή ακόμη και η γρήγορη επούλωση των πληγών που προκαλούνται στο φλοιό.

«Οταν όμως τα δέντρα είναι "εξασθενημένα" από την κλιματική αλλαγή, "ταράζονται" και δεν μπορούν να αντιδράσουν», διευκρινίζει ο Δρ Ράφα. Για τον ίδιο, είναι σημαντικό να υπάρχουν μακροπρόθεσμοι στόχοι διαχείρισης ώστε να μειωθούν οι εξωτερικοί παράγοντες που δρουν στα δασικά οικοσυστήματα, όπως είναι κυρίως οι ανθρώπινες παρεμβάσεις.

Το Συνέδριο που αρχίζει σήμερα και θα ολοκληρωθεί στις 15 Σεπτεμβρίου, στοχεύει να προωθήσει τη γόνιμη συζήτηση, την ανταλλαγή επιστημονικών ιδεών, την παρουσίαση εμπεριστατωμένων μελετών, καθώς και να θέσει τις βάσεις για την έρευνα στο μέλλον πάνω στους τομείς της Δασικής Εντομολογίας και της Παθολογίας. 

Διοργανώνεται με την υποστήριξη του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα» και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Δήμου Θεσσαλονίκης, της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας και της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος. 

in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η Γαλλία πρώτη χώρα που απαγορεύει τα πλαστικά ποτήρια και μαχαιροπίρουνα

Προς απαγόρευση στη Γαλλία η πλαστική κούπα για καφέ  

Παρίσι

Με την κυβέρνηση της χώρας να δηλώνει αποφασισμένη να δώσει το παράδειγμα στην προστασία του περιβάλλοντος, η Γαλλία έγινε η πρώτη χώρα που απαγορεύει τα πλαστικά ποτήρια, πιάτα, δοχεία τροφίμων και μαχαιροπίρουνα, περνώντας νόμο που θα τεθεί σε ισχύ το 2020.

Από την απαγόρευση εξαιρούνται μόνο τα αντικείμενα από βιοδιασπώμενα υλικά φυσικής προέλευσης.

Το μέτρο εντάσσεται στο πλαίσιο της νέας νομοθεσίας για την Ενεργειακή Μετάβαση και την Πράσινη Ανάπτυξη, βάσει της οποίας απαγορεύτηκαν από τον Ιούλιο οι πλαστικές σακούλες μίας χρήσης. Οι πλαστικές σακούλες έχουν απαγορευτεί και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, καμία άλλη χώρα χώρα δεν έχει περάσει τόσο σαρωτική νομοθεσία κατά των πλαστικών.

Όπως το έθεσε ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο πόλεμος κατά της ρύπανσης από πλαστικά αποτελεί μέρος μιας προσπάθειας «που θα καταστήσει τη Γαλλία υποδειγματική χώρα όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τη διαφοροποίηση του ενεργειακού μοντέλου και την αύξηση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».

Το βασικό πρόβλημα με τα πλαστικά είναι ότι δεν αποδομούνται πλήρως αλλά σταδιακά σπάνε σε όλο και μικρότερα κομμάτια, τα οποία απειλούν πολλά είδη ζώων που τα καταπίνουν περνώντας τα για τροφή. Επιπλέον, η βασική πρώτη ύλη για την παραγωγή πλαστικών είναι το πετρέλαιο, ένας μη ανανεώσιμος πόρος.

Φαίνεται όμως ότι δεν συμμερίζονται όλοι τον ενθουσιασμό της σοσιαλιστικής γαλλικής κυβέρνησης. Στις Βρυξέλλες, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η απαγόρευση παραβιάζει τη νομοθεσία της ΕΕ ως προς την ελεύθερη μετακίνηση αγαθών.

Ο Ίμον Μπέιτς, γενικός γραμματέας του Pack2Go Europe, ενός συνδέσμου με έδρα τις Βρυξέλλες που εκπροσωπεί τους παραγωγούς υλικών συσκευασίας, προανήγγειλε νομικές κινήσεις μιλώντας στο Associated Press. Αν δεν λάβει μέτρα η Κομισιόν, είπε, ο σύνδεσμος θα κινηθεί ο ίδιος νομικά κατά της Γαλλίας.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Το όνειρο της μετατροπής της ρύπανσης σε ενέργεια

H φωτοσύνθεση εφευρέθηκε από την Εξέλιξη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Τώρα ξαναεφευρίσκεται από τον άνθρωπο.  

Αθήνα

Κάθε χρόνο, η ανθρωπότητα επιδεινώνει την κλιματική αλλαγή απελευθερώνοντας στην ατμόσφαιρα 30 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Μια νέα τεχνολογία, η τεχνητή φωτοσύνθεση, θα μπορούσε μια μέρα αφενός να περιορίσει τη ρύπανση, αφετέρου να παράγει καύσιμα και χημικές ύλες για τη βιομηχανία.

Το παράδειγμα δίνουν οι φωτοσυνθετικοί οργανισμοί, οι οποίοι απορροφούν το ατμοσφαιρικό CO2 και το μετατρέπουν σε σάκχαρα με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας.

Οι οργανισμοί αυτοί χρησιμοποιούν ένζυμα ως καταλύτες για να διασπάσουν το άκρως σταθερό μόριο του διοξειδίου του άνθρακα, όμως τα ένζυμα αυτά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη βιομηχανία. Αυτό που προσπαθούν να κάνουν δεκάδες ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο είναι να αναπτύξουν ανόργανους καταλύτες με λογικό κόστος και υψηλή αποδοτικότητα και ανθεκτικότητα.

Και όπως φαίνεται υπάρχει πρόοδος, όπως τουλάχιστον δείχνουν μελέτες που δημοσιεύτηκαν το φετινό καλοκαίρι στα κορυφαία επιστημονικά περιοδικά Nature και Science.

Και οι τέσσερις αφορούν πειραματικά συστήματα που αξιοποιούν το φως για τη χημική αναγωγή του διοξειδίου του άνθρακα σε μονοξείδιο, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή αιθανόλης, ντίζελ ή άλλων καύσιμων υδρογονανθράκων.

«Είναι πολύ δύσκολο να μετατρέψεις το σκέτο διοξείδιο του άνθρακα σε κάτι άλλο» παραδέχεται ο Λάρι Κέρτις του Εθνικού Εργαστηρίου Άργκον στις ΗΠΑ. «Στη φωτοσύνθεση, τα δέντρα χρειάζονται ενέργεια από το φως, νερό και διοξείδιο του άνθρακα για να παράγουν τα καύσιμά τους. Στο δικό μας πείραμα, τα συστατικά παραμένουν τα ίδια, αλλά τα προϊόντα αλλάζουν» εξηγεί.

Η ομάδα του Κέρτις αναφέρει στο Science ότι ανέπτυξε ένα «τεχνητό φύλλο» που μετατρέπει το CO2 σε CO χρησιμοποιώντας ως καταλύτη νανοσωματίδια δισεληνιούχου βολφραμίου. Στο πρώτο στάδιο, το φως προσφέρει την ενέργεια για τη διάσπαση του νερού σε οξυγόνο και υδρογόνο. Στο τελικό στάδιο, το υδρογόνο, το διοξείδιο του άνθρακα και τα πλεονάζοντα ηλεκτρόνια από το πρώτο στάδιο αντιδρούν για να δώσουν μονοξείδιο του άνθρακα και νερό.

Ο ίδιος καταλύτης, το δισεληνιούχο βολφράμιο, χρησιμοποιείται και σε μια δεύτερη πειραματική διάταξη που παρουσιάζεται στο Science από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ίλινοϊ στο Σικάγο.

Η διάταξη αποτελείται από φωτοβολταϊκά στοιχεία με τον καταλύτη στην κάθοδο και παράγει ένα μείγμα μονοξειδίου του άνθρακα και υδρογόνο, το λεγόμενο συνθετικό αέριο. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως έχει ως καύσιμο ή να μετατραπεί σε ντίζελ.


Μια τεχνητή πηγή φωτός τροφοδοτεί το σύστημα που μετατρέπει το CO2 σε συνθετικό αέριο (Πηγή: University of Illinois at Chicago/Jenny Fontaine)

Σε μια τρίτη μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Nature Communications, ως καταλύτης της αντίδρασης αναγωγής του CO2 χρησιμοποιούνται νανοσωματίδια πυριτίου, ενός στοιχείου που υπάρχει στην άμμο και είναι διαθέσιμο σε πρακτικά απεριόριστες ποσότητες.

Ο λόγος που χρησιμοποιούνται νανοσωματίδια, τόσο αυτή όσο και σε άλλες μελέτες, είναι ότι το μικρό μέγεθος αυξάνει την ελεύθερη επιφάνεια του καταλύτη πάνω στην οποία συνδέονται τα μόρια CO2. Τα νανοσωματίδια, με διάμετρο μόλις 3,5 νανόμετρα, απορροφούν τόσο το ορατό φως όσο και το υπέρυθρο και το υπεριώδες. Προϊόν της αντίδρασης είναι και σε αυτήν την περίπτωση το CO.

Μια ελαφρώς διαφορετική προσέγγιση, η οποία χρησιμοποιεί ηλεκτρικό ρεύμα αντί για φως ως πηγή ενέργειας, αναπτύσσεται στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και παρουσιάζεται στο Nature. Ως καταλύτης χρησιμοποιούνται μικροσκοπικοί ράβδοι χρυσού, οι οποίοι έλκουν και διασπούν τα μόρια διοξειδίου όταν δεχθούν ρεύμα.

Όπως λένε οι ερευνητές, επόμενος στόχος τους είναι να παρακάμψουν την παραγωγή CO και να παράγουν απευθείας συμβατικά καύσιμα.

Και οι τέσσερις ερευνητικές ομάδες, εξάλλου, υποστηρίζουν ότι οι καταλύτες τους πληρούν τις προϋποθέσεις αποδοτικότητας και κόστους για να αξιοποιηθούν σε μεγάλη κλίμακα.

Ωστόσο αυτό που δείχνει ικανοποιητικό στο εργαστήριο μπορεί να αποδειχθεί αποτυχία στη βιομηχανία.

Όλα όμως δείχνουν ότι μια μέρα ο άνθρωπος  θα φτάσει και τελικά θα ξεπεράσει τις ικανότητες των φυτών στην αξιοποίηση της λιακάδας και του διοξειδίου του άνθρακα.

Θα είναι μια μέρα με πιο καθαρό αέρα και με φθηνά, σχεδόν ανεξάντλητα καύσιμα.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΔΟΛ

O OHE «ανησυχεί» για την πρωτοφανή ζέστη του 2016

Οι πάγοι της Αρκτικής άρχισαν φέτος να λιώνουν νωρίτερα από το κανονικό (Πηγή: NASA/Goddard/Operation IceBridge) 

Γενεύη

Το 2016 πιθανότατα θα αποδειχθεί το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, ενώ τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχουν φθάσει σε νέα ύψη, τροφοδοτώντας περαιτέρω την άνοδο της θερμοκρασίας στον πλανήτη, ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας (WMO).

Ο Ιούνιος ήταν ο 14ος διαδοχικός μήνας κατά τον οποίο καταγράφηκε ρεκόρ ζέστης στην ξηρά και στους ωκεανούς, ανακοίνωσε η υπηρεσία του ΟΗΕ.

Η μέση θερμοκρασία τους πρώτους έξι μήνες του 2016 ήταν κατά 1,3 βαθμό Κελσίου υψηλότερη από την προβιομηχανική εποχή στα τέλη του 19ου αιώνα, επιβεβαιώνουν στοιχεία της NASA και της αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA).

«Η ζέστη ήταν ιδιαίτερα έντονη στην Αρκτική, με αποτέλεσμα να αρχίσει πολύ νωρίς το ετήσιο λιώσιμο των πάγων της Γροιλανδίας και των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής» ανέφερε o WMO.

Ο Ντέιβιντ Κάρλσον, διευθυντής του Προγράμματος Κλιματικής Έρευνας του ΠΜΟ, δήλωσε κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων: «Αυτό που είδαμε το πρώτο εξάμηνο μήνες του 2016 είναι πραγματικά πολύ ανησυχητικό».

«Πιστεύαμε ότι θα περνούσαν αρκετά χρόνια μέχρι να αυξηθεί έτσι η θερμοκρασία. Όμως δεν έχουμε τόσο χρόνο όσο πιστεύαμε» πρόσθεσε.

Οι υψηλές θερμοκρασίες αποδίδονται εν μέρει στο φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο εκδηλώθηκε πέρυσι και συνεχίστηκε μέχρι το 2016. Όμως ο κύριος παράγοντας είναι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, του οποίου τα επίπεδα ξεπερνούν φέτος τα 400 μέρη ανά εκατομμύριο.

Ο WMO απηύθυνε έκκληση να επιταχυνθεί η υλοποίηση της συμφωνίας για το κλίμα που υπογράφηκε στο Παρίσι τον περασμένο Δεκέμβριο. Στόχος είναι να περιοριστεί κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου η άνοδος της θερμοκρασίας έως τα τέλη του αιώνα, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. 

Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Reuters

Ημέρα της Γης: Ο πλανήτης μας γιορτάζει!

Κάθε χρόνο αυτή η τόσο σημαντική ημέρα γιορτάζεται στις 22 Απριλίου με σκοπό την κινητοποίηση των πολιτών, των κυβερνήσεων, των επιχειρήσεων, για ένα καθαρό και υγιή πλανήτη.

Η Ημέρα της Γης αποτελεί μια ημερομηνία κατά την οποία διοργανώνονται εκδηλώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο με στόχο την ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέματα. Συντονίζεται παγκοσμίως από το Δίκτυο Ημέρας της Γης (Earth Day Network) και εορτάζεται σε περισσότερες από 175 χώρες κάθε χρόνο. To 2009, τα Ηνωμένα Έθνη όρισαν τις 22 Απριλίου ως «Διεθνή Ημέρα της Μητέρας Γης».

Η έμπνευση του θεσμού αποδίδεται στον ακτιβιστή Τζον Μακ Κόννελλ το 1969 σε ένα Συνέδριο της UNESCO στο Σαν Φρανσίσκο. Εκδηλώσεις έλαβαν χώρα για πρώτη φορά στο Σαν Φρανσίσκο και άλλες πόλεις στις 21 Μαρτίου 1970, ημέρα της εαρινής ισημερίας στο Βόρειο Ημισφαίριο.

Η δημιουργός του σημερινού Doodle Sophie Diao μοιράζεται μερικές από τις σκέψεις της σχετικά με αυτή την ημέρα και το έργο της:

«Επέλεξα να αναδείξω πέντε βιοσυστήματα της Γης: την τούνδρα, τα δάση, τους κοραλλιογενείς υφάλους, τα βοσκοτόπια και τις ερήμους. Σε κάθε εικόνα, θα βρείτε ένα διαφορετικό ζώο, που δικαιούται να έχει τα δικά του... 15 λεπτά δημοσιότητας. Κάθε φορά που θα επισκέπτεστε το Google.gr, θα πέφτετε τυχαία πάνω σε ένα από τα πέντε doodles».

Δείτε όλα τα Doodle της Google για την Ημέρα της Γης

Τούνδρα και πολική αρκούδα

Δάσος και κόκκινη αλεπού

Βοσκοτόπια και ελέφαντας

Έρημος και χελώνα

Κοραλλιογενείς ύφαλοι και χταπόδι

Μοναδικό βακτήριο βρέθηκε να καταβροχθίζει πλαστικά μπουκάλια

Τα βακτήρια στην αριστερή πλευρά γευματίζουν με μια λεπτή μεμβράνη PET, η οποία έχει εξαφανιστεί στα δεξιά (Πηγή: Shosuke Yoshida et al. / Science)  

Ψάχνοντας στα σκουπίδια ενός εργοστασίου ανακύκλωσης, ερευνητές στην Ιαπωνία ανακάλυψαν το πρώτο γνωστό βακτήριο που διασπά το πολυαιθυλένιο, γνωστό και ως PET, ένα από τα πιο διαδεδομένα και άφθαρτα πλαστικά.

Πλαστικά μπουκάλια, δοχεία πλαστικού και συνθετικές ίνες θα μπορούσαν να γίνουν βορά του μικροβίου σε χωματερές, αναφέρουν οι ερευνητές στο περιοδικό Science, αν και αναγνωρίζουν ότι ο ρυθμός αποδόμησης του PET είναι μάλλον μικρός.

Το άγνωστο ως σήμερα βακτήριο, που έλαβε την ονομασία Ideonella sakaiensis 201-F6, υπολογίζεται ότι χρειάζεται έξι εβδομάδες για να καταβροχθίσει πλήρως ένα πλαστικό μπουκάλι PET στους 30 βαθμούς Κελσίου.

Δεδομένου όμως ότι τα περισσότερα πλαστικά μπουκάλια παράγονται από PET ανώτερης ποιότητας, τα απορρίμματα θα έπρεπε να θερμανθούν πριν ταϊστούν στα μικρόβια.

Με επικεφαλής τον Δρ Σοσούκε Γιοσίντα, μικροβιολόγο στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Κιότο, η ερευνητική ομάδα συνέλεξε 250 αντικείμενα από PET σε εργοστάσιο ανακύκλωσης μπουκαλιών, και αναζήτησε οργανισμούς που τρέφονταν με το πλαστικό.

Αναγνώρισε έτσι το Ideonella sakaiensis, το οποίο διαπιστώθηκε ότι διασπά το PET χρησιμοποιώντας δύο ένζυμα, ασυνήθιστα στο βασίλειο των βακτηρίων. Προϊόντα της διάσπασης είναι δύο μη τοξικές ουσίες που αποτελούν τροφή για το μικρόβιο.

Σχολιάζοντας τη μελέτη σε συνοδευτικό άρθρο στο ίδιο τεύχος του Science, ο Ούβε Μπορνσόιερ, βιοχημικός στο Πανεπιστήμιο του Γκράιφσβαλντ στη Γερμανία, ένα λόγο για «μείζον επίτευγμα».

Επισήμανε όμως ότι ο ρυθμός διάσπασης είναι μικρός και απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να εκτιμηθεί η αξία του μικροβίου στη διάσπαση πλαστικών απορριμμάτων.

Μέχρι σήμερα, μόνο λίγα είδη μυκήτων είχαν βρεθεί να διασπούν το PET. Κανένα δεν έχει χρησιμοποιηθεί ως τώρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των σκουπιδιών.

Η παγκόσμια παραγωγή PET εκτιμάται ότι πλησιάζει τους 60 εκατομμύρια τόνους.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΔΟΛ

Τα δάση κωνοφόρων «επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή»

Η αντικατάσταση των πλατύφυλλων φυλλοβόλων με κωνοφόρα δέντρα μάλλον δεν είναι καλή ιδέα για το κλίμα 

Παρά την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι όλα τα δάση αποτελούν «όπλο» κατά της κλιματικής αλλαγής, αυτό τελικά δεν ισχύει για όλα τα δέντρα της Ευρώπης, που μάλλον φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα, θερμαίνοντας κι άλλο τον πλανήτη. Η αναδάσωση από μόνη της δεν θα περιορίσει την κλιματική αλλαγή, αν δεν φυτευτούν τα κατάλληλα δέντρα. Σε αυτό το μάλλον απρόσμενο συμπέρασμα κατέληξε μια νέα επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με την οποία η σταδιακή αντικατάσταση των πλατύφυλλων και φυλλοβόλων δέντρων με κωνοφόρα μετά το 1750 έχει ως συνέπεια να διευκολύνεται η άνοδος της θερμοκρασίας.

Το χρώμα

Τα κωνοφόρα, όπως τα πεύκα και τα έλατα, έχουν πιο σκούρο πράσινο χρώμα και απορροφούν περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία και θερμότητα από άλλα είδη δέντρων, όπως οι βελανιδιές και οι σημύδες, παγιδεύοντας έτσι θερμότητα που αλλιώς θα διέφευγε στο διάστημα. Επίσης απελευθερώνουν λιγότερο νερό στην ατμόσφαιρα (άρα δημιουργούν λιγότερα σύννεφα που μπλοκάρουν την ηλιακή ακτινοβολία), ενώ δεσμεύουν και λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα.

Τα ευρωπαϊκά δάση συρρικνώθηκαν δραματικά μεταξύ 1750-1850, κατά περίπου 190.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, αλλά έκτοτε και μέχρι σήμερα -χάρη στην χρήση των ορυκτών καυσίμων που μείωσε την ανάγκη για ξυλεία- τα δάση αυξήθηκαν ξανά στην Ευρώπη κατά 386.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Σήμερα πια εκτιμάται ότι καταλαμβάνουν μια έκταση 10% μεγαλύτερη από ό,τι πριν τη βιομηχανική επανάσταση. Παρόλη όμως αυτή την επέκταση των δασών, η θερμοκρασία της Ευρώπης έχει αυξηθεί κατά 0,12 βαθμούς Κελσίου από το 1750 έως σήμερα.

Τα δάση

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον δρ. Κιμ Νάουντς του γερμανικού Ινστιτούτου Μετεωρολογίας Μαξ Πλανκ στο Αμβούργο επεσήμαναν ότι τα πιο πρόσφατα δάση έχουν διαφορετική σύνθεση δέντρων σε σχέση με τα παλαιότερα δάση και αυτή η νέα σύνθεση ευνοεί τελικά την κλιματική αλλαγή. Σήμερα περίπου το 85% των ευρωπαϊκών δασών βρίσκονται υπό ανθρώπινη διαχείριση, η οποία όμως ευνοεί τα κωνοφόρα δέντρα, που αναπτύσσονται ταχύτερα και έχουν μεγαλύτερη εμπορική αξία.

Έτσι, αν και οι αναδασώσεις των τελευταίων δεκαετιών έχουν θεωρηθεί θετική εξέλιξη, καθώς τα δέντρα απορροφούν άνθρακα από την ατμόσφαιρα, φαίνεται πως το τελικό «ισοζύγιο» δεν έχει θετικό αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αν η φύση είχε αφεθεί μόνη της, τα ευρωπαϊκά δάση θα είχαν πολύ μεγαλύτερη συνεισφορά στη μάχη κατά της ανόδου της θερμοκρασίας. Εκτιμάται ότι τα σημερινά ευρωπαϊκά δάση δεσμεύουν 3,1 δισεκατομμύρια τόνους άνθρακα λιγότερους από ό,τι το 1750.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι, εκτός της Ευρώπης, και σε άλλες ηπείρους έχει συμβεί κάτι ανάλογο με τα δάση, γι' αυτό εισηγούνται να προτιμώνται πλατύφυλλα και φυλλοβόλα δέντρα αντί κωνοφόρων, όταν γίνεται αναδάσωση σε μια περιοχή. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».

http://news.in.gr/

Στίβεν Χόκινγκ: Μόνο αν ζήσουμε στο διάστημα θα καταφέρουμε να επιβιώσουμε

Καμπανάκι χτύπησε ο διάσημος θεωρητικός φυσικός, Στίβεν Χόκινγκ και προειδοποίησε ότι η ανθρωπότητα απειλείται από τους κινδύνους που η ίδια δημιούργησε. 

Σαν αποτελεσματική λύση δε, πρότεινε τον αποικισμό άλλων κόσμων, κάτι που φυσικά δεν είναι εφικτό για περισσότερο από εκατό χρόνια από σήμερα. 
Δεδομένου ότι η αποίκιση άλλων πλανητών του ηλιακού μας συστήματος δεν είναι άμεσα εφικτή, θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τον πλανήτη μας, υπογραμμίζει ο Βρετανός αστροφυσικός, ο οποίος, μπορεί να είναι εδώ και δεκαετίες παράλυτος και να επικοινωνεί μόνο μέσω ειδικού υπολογιστή, ωστόσο, ταράζει τα νερά κάθε φορά που μιλά για το μέλλον της ανθρωπότητας.

Σε ομιλία που παρέθεσε στο δίκτυο του "BBC", ο Στίβεν Χόκινγκ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν την ανθρωπότητα στο χείλος της καταστροφής ή ακόμα και να σημάνουν το τέλος της. Οι τρεις σοβαρότεροι κίνδυνοι κατά τον διάσημο φυσικό είναι: ο πυρηνικός πόλεμος, η υπερθέρμανση του πλανήτη εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και οι γενετικά τροποποιημένοι ιοί.

«Κάθε ένα από τα σενάρια αυτά, όπως επισημαίνει, αργά ή γρήγορα, μπορεί να βάλουν σε κίνδυνο την επιβίωση του πλανήτη μας», υπογραμμίζει ο Χόκινγκ, και σημειώνει ότι όσο προοδεύει η τεχνολογία, τόσο δημιουργούνται και νέοι τρόποι για να εξελιχθούν στραβά τα πράγματα για την ανθρωπότητα». Ο 74χρονος επιστήμονας επισημαίνει ότι, μέχρι να καταφέρουμε να αποικίσουμε άλλους κόσμους, θα πρέπει να προσέχουμε τον πλανήτη μας.

Αντίο ΔΕΗ! Καλώς ήρθες Tesla Powerwall!

Στην προχθεσινή ανακοίνωση του, o Elon Musk, χαρισματικός CEO της Tesla Motors παρουσίασε το όραμα του για την μελλοντική τροφοδότηση των σπιτιών μας με πράσινη ενέργεια. Το όραμα αυτό ονομάζεται Powerwall και αποτελεί μια οικιακή μπαταρία ιόντων λιθίου, η οποία θα αναλάβει να καλύψει τις πλήρεις ενεργειακές ανάγκες μιας σύγχρονης κατοικίας, απαλάσσοντας την παντελώς από την ανάγκη για σύνδεση με το δίκτυο ηλεκτροδότησης.

Τα Powerwalls θα κυκλοφορήσουν σε δύο εκδόσεις, μια των 7kWh και μία των 10KWh με δυνατότητα κάλυψης των ενεργειακών αναγκών ενός σπιτιού ή μιας μικρής επιχείρησης. Ουσιαστικά οι μπαταρίες αυτές  θα φορτίζονται την ημέρα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως ηλιακά πάνελ και θα τροφοδοτούν με ηλεκτρική ενέργεια τις συσκευές μας όποτε χρειάζεται την ημέρα και βέβαια τη νύχτα.

Το μικρό μέγεθος, η υψηλή απόδοση και ο «πράσινος» χαρακτήρας των νέων αυτών μπαταριών, αναμένεται, σύμφωνα με την εταιρεία, να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος καταναλώνει την ηλεκτρική ενέργεια. 

Σύμφωνα με τον Elon Musk, η νέα μπαταρία κατοικιών, θα μπορούσε να εγκατασταθεί στα πρώτα σπίτια μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Αρχικά η διάθεση των Powerwalls θα ξεκινήσει από την Αμερική σύντομα ομως οι θαυματουργές πηγές ενέργειας θα λανσαριστούν και στην παγκόσμια αγορά. 

Η τιμή της Powerwall 7kWh θα είναι 3.000 δολάρια, ενώ η μεγαλύτερη των 10kWh θα κοστίζει περί τα 3.500 δολάρια. Με τη βοήθεια της μπαταρίας της Tesla, η εταιρεία θεωρεί ότι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να πάρουν μια οικονομική ανάσα, ελαφρύνοντας σημαντικά τον λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς αντί να πωλούν την ενέργεια που προέρχεται από τα φωτοβολταϊκά τους συστήματα, θα είναι σε θέση να την αποθηκεύουν και να την καταναλώνουν οι ίδιοι και μάλιστα σε ώρες κατά τις οποίες η τιμή του ρεύματος είναι υψηλή. 

Εξάλλου η σχεδίαση των Powerwall είναι ιδιαίτερα προσεγμένη και μπορούν να τοποθετηθούν επιτοίχια ακόμα και εντός του σπιτιού μας, καθώς μοιάζουν με γλυπτά!

Σε περίπτωση αυξημένων αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας η Tesla θα κατασκευάσει τα Powepacks, ύπερ-μπαταρίες των 100kWh που θα μπορούν να φτάσουν έως τα 10MWh καθώς θα έχουν αρθρωτή σχεδίαση. 

Η τιμή του Powerpack των 100kWh θα είναι 25.000 δολάρια. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο Elon Musk με 160 εκατομμύρια Powerpacks μπορεί να τροφοδοτηθεί ολόκληρη η Αμερικάκινη ήπειρος, ενώ με 2 δικσεκατομμύρια Powerpacks ολόκληρος ο πλανήτης. Τα Powerwalls και Powerpacks ανήκουν στη νέα προιοντική κατηγορία που η εταιρεία ονομάζει Tesla Power.

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Elon Musk, έχουμε στον ουρανό μας έναν πυρηνικό αντιδραστήρα σύντηξης, τον ήλιο, που μας χαρίζει απλόχερα την ενέργεια του και μάλιστα εντελώς δωρεάν. Καιρός λοιπόν να εκμεταλλευτούμε αυτήν την αστείρευτη πηγή ενέργειας! 

Οι μπαταρίες θα κατασκευάζονται στο νέο εργοστάσιο Gigafactory, το οποίο θα ολοκληρωθεί το 2017, ενώ έως το 2020 θα μπορεί να παράγει σε ένα μήνα όσες μπαταρίες παρήχθησαν παγκοσμίως το 2013.

 

«Άφαντος στον Ψηλορείτη» ο ενδημικός αγριόγατος της Κρήτης

Η μοναδική αυτή φωτογραφία δείχνει τον κρητικό αγριόγατο που αιχμαλωτίστηκε για λίγο το 1996 (Πηγή: Α. Τριχάς, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης)  

Ρέθυμνο

Ο σπάνιος κρητικός αγριόγατος, μοναδικό στην Ελλάδα υποείδος του ευρωπαϊκού αγριόγατου , έχει χρόνια να φανεί στον ορεινό όγκο του Ψηλορείτη, αναφέρουν κτηνοτρόφοι του νομού Ρεθύμνης.

Ο  κρητικός αγριόγατος, ή φουρόγατος, καταγράφηκε για πρώτη φορά επίσημα μόλις το 1953. Ελάχιστα είχαν γίνει γνωστά για το ενδημικό αιλουροειδές μέχρι το 1996, όταν δύο φοιτήτριες του Πανεπιστημίου της Περούτζα, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, αιχμαλώτισαν ένα άτομο στα Πλατάνια Αμαρίου και το μελέτησαν πριν το απελευθερώσουν.

Το ακριβοθώρητο θηλαστικό είναι τώρα άφαντο στη συγκεκριμένη περιοχή. «Έχω να τον δω δυο-τρία χρόνια και δεν ξέρω τι συμβαίνει» λέει στο MadeInCreta.grο 74χρονος κτηνοτρόφος Μύρων Λίτινας, ο οποίος έχει περάσει σχεδόν όλη του τη ζωή στον Ψηλορείτη.

«Γεγονός είναι πως πάει για εξαφάνιση, ενώ όταν ήμουν 20, 30 και 40 χρονών έβλεπα και δέκα και δεκαπέντε αγριόγατους στην Πάνα και τα Χάλαβρα» διαβεβαιώνει, αναφερόμενος σε δύο ορεινές περιοχές του Αμαρίου.

Άλλοι κτηνοτρόφοι αναφέρουν πως, από τότε που ανοίχτηκε ο δρόμος για το βουνό Πάνας, «το είδος μειώνεται δραματικά».

«Δεν παρουσιάζεται ούτε όταν γεννούν τα πρόβατα και οι κατσίκες για να τραφεί με τα νεογέννητα όπως έκανε πάντα» λένε οι ίδιες πηγές. «Μπορεί να υπάρχει, αλλά σε πληθυσμό μετρημένο στα δάχτυλα του ενός χεριού».

Ο μεγαλόσωμος φουρόγατος (Felis silvestris cretensis) είναι υποείδος της αγριόγατας (Felis silvestris) που απαντάται σε Ευρώπη, Αφρική και μεγάλο τμήμα της Ασίας. Δεν είναι στενός συγγενής της μκρότερης οικόσιτης γάτας (Felis catus), μπορεί όμως να διασταυρώνεται μαζί της, κάτι που απειλεί τη γενετική ποικιλότητά του.

Λόγω των επιθέσεών του σε νεογέννητα εκτρεφόμενα ζώα, το κρητικό αιλουροειδές κυνηγήθηκε ανελέητα από τους κτηνοτρόφους τις προηγούμενες δεκαετίες, όπως παραδέχεται και ο κ. Λίτινας. Οι φόλες ήταν ίσως ο βασικότερος παράγοντας για την παρακμή του κρητικού ζώου.

Τα Πλατάνια Αμαρίου είναι -ή τουλάχιστον ήταν- μια από τις ελάχιστες περιοχές όπου επιζεί το υποείδος. Μικροί πληθυσμοί εκτιμάται ότι επιβιώνουν στα Λευκά Όρη και το φαράγγι της Σαμαριάς.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Πηγη: http://news.in.gr/

Ποιες συσκευές καίνε το περισσότερο ρεύμα?

Υπάρχουν μερικές συσκευές μέσα στο σπίτι που γνωρίζετε ότι καταναλώνουν πολύ ενέργεια. Το θέμα είναι ότι υπάρχουν και άλλες τις οποίες δεν υποπτεύεστε ότι σας αυξάνουν τον λογαριασμό του ρεύματος. Δείτε ποιες είναι αυτές.

Ψυγείο Αν έχετε παλιό ψυγείο ο μόνος τρόπος για να μην καταναλώνετε πολλή ενέργεια είναι να το αντικαταστήσετε. Όπως συμβαίνει με όλες τις παλιές ηλεκτρικές συσκευές, αυτές λειτουργούν όλο το 24ωρο και είναι εξαιρετικά ενεργοβόρες. Μην ανησυχείτε για τα χρήματα που μπορεί να ξοδέψετε σ’ ένα καινούργιο ψυγείο καθώς θα κάνετε απόσβεση μέσα σε μόλις δύο χρόνια.

 Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορείτε να μειώσετε την κατανάλωση ενέργειας σε ό,τι αφορά στο ψυγείο είναι να κάνετε έναν έλεγχο στη μόνωση της πόρτας του. Βάλτε ένα κομμάτι χαρτί στην πόρτα και κλείστε την. Αν το χαρτί μένει στη θέση του τότε η πόρτα είναι καλά κλεισμένη. Διαφορετικά χρειάζεται αλλαγή. Τέλος, προσπαθήστε να μην ανοίγετε συνεχώς το ψυγείο σας και αν το ανοίγετε να μην το αφήνετε για πολλή ώρα ανοιχτό.

Πιστολάκι Παρόλο που μπορεί να μη χρησιμοποιείτε το πιστολάκι για ώρα, πρόκειται για μία συσκευή που είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα πράγμα. Αυτό αποτελεί έκπληξη για πολλούς. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι το αντικαταστήσετε και αυτό με κάποιο άλλο πιο καινούργιο (και άρα καλύτερης ενεργειακής κλάσης).

Συσκευές σε αναμονή Πολλές φορές ξοδεύετε ρεύμα χωρίς να το καταλαβαίνετε. Αυτό συμβαίνει με τις συσκευές που βρίσκονται σε αναμονή, όπως οι τηλεοράσεις, οι υπολογιστές, ή τα tablets και τα κινητά που μένουν για ώρες σε κατάσταση φόρτισης. Φροντίστε να κλείνετε όλες αυτές τις συσκευές όταν δεν τις χρησιμοποιείτε και να τις βγάζετε από την πρίζα όταν πηγαίνετε για ύπνο.

Αφυγραντήρας Αν ζείτε σε περιοχή που έχει πολύ υγρασία τότε κατά πάσα πιθανότητα χρησιμοποιείτε αφυγραντήρα. Πρόκειται για μία συσκευή που αφαιρεί την υγρασία από τον αέρα. Επειδή η υπερβολική υγρασία μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην υγεία ή και στα έπιπλα του σπιτιού, γίνεται πολύ μεγάλη κατανάλωση της συσκευής. Το πόση ενέργεια θα καταναλώνει εξαρτάται από την ώρα που δουλεύει και από το επίπεδο της υγρασίας στο οποίο έχει ρυθμιστεί. 

Για να μην καίτε πολύ ρεύμα και να μην καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες ενέργειας μπορείτε να κλείνετε το δωμάτιο (τις πόρτες και τα παράθυρα) στο οποίο έχετε τοποθετήσει τον αφυγραντήρα. Καλό είναι να ξέρετε πως αν υπάρχει υγρασία σε ένα ολόκληρο σπίτι ένας αφυγραντήρας δεν μπορεί να την αφαιρέσει από παντού. Επίσης μπορείτε να επενδύσετε σε έναν καλό ψηφιακό αφυγραντήρα ο οποίος έχει καλύτερη απόδοση.

Θερμοσίφωνας Χρησιμοποιείτε ζεστό νερό στο ντους, καθώς και για να πλένετε τα πιάτα και τα ρούχα σας. Με λίγα λόγια καταναλώνετε μπόλικο. Φυσικά, η πραγματική ποσότητα ενέργειας που ξοδεύετε όταν ανάβετε το θερμοσίφωνο έχει να κάνει με τον τύπο και το μέγεθός του αλλά και με το πόση ώρα χρειάζεστε για να κάνετε ντους. Για να μην ξοδεύετε πολύ ρεύμα πρέπει να μειώσετε την θερμοκρασία στον θερμοστάτη του θερμοσίφωνα. 

Προφανώς δεν πρέπει ποτέ να τον αφήνετε αναμμένο για περισσότερο από 30-40 λεπτά. Εκμεταλλευτείτε το νυχτερινό ρεύμα που είναι πιο οικονομικό και προσπαθήστε να κάνετε πιο σύντομα ντους. Πλένετε τα ρούχα σας με κρύο ή χλιαρό νερό.

Κλιματιστικό Το κλιματιστικό καίει πολύ ρεύμα και γι' αυτό συμβαίνουν διακοπές ρεύματος τις ημέρες του καλοκαιριού με καύσωνα, όταν όλοι χρησιμοποιούν τα κλιματιστικά τους στο φουλ. Αυτό που μπορεί να μην γνωρίζετε είναι πως τα κλιματιστικά τύπου inverter κάνουν μεγάλη οικονομία παράγοντας θερμική ενέργεια πάνω από 3 φορές περισσότερο από ένα κοινό αερόθερμο. 

Ποια είναι, όμως, η σωστή θερμοκρασία που πρέπει να βάζουμε στον κλιματισμό; Η σωστή θερμοκρασία είναι 10 βαθμοί πάνω από την εξωτερική θερμοκρασία τον χειμώνα και 10 βαθμοί κάτω από την εξωτερική θερμοκρασία το καλοκαίρι. Αν από την άλλη μεριά δεν θέλετε να χρησιμοποιείτε καθόλου κλιματισμό,.

Προσοχή που πετάμε τις τσίχλες

Υποσιτισμένες λίμνες. Τα δάση αποψιλώνονται, τα ψάρια μικραίνουν .

Μεγαλύτερη σημασία από ό,τι πίστευαν οι ειδικοί έχουν τελικά τα δέντρα που περιβάλλουν ποταμούς και λίμνες για την ευημερία των ψαριών του γλυκού νερού    





Σοβαρές επιπτώσεις στους πληθυσμούς των ψαριών του γλυκού νερού έχει η αποψίλωση των δασών, σύμφωνα με βρετανούς και καναδούς επιστήμονες.

Ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αποψίλωση των δασών είχε ως αποτέλεσμα την πτώση λιγότερων φύλλων σε ποταμούς και λίμνες, γεγονός που επηρέαζε τη διατροφή των ψαριών. Αυτό, λόγω του υποσιτισμού τους, είχε ως συνέπεια τον περιορισμό της ανάπτυξης και άρα του μεγέθους τους.

«Είδαμε ότι υπήρχαν ψάρια των οποίων η βιομάζα βασιζόταν κατά 70% σε οργανικό άνθρακα προερχόμενο από δέντρα και φύλλα και όχι σε κάποια άλλη υδρόβια πηγή τροφής» εξηγεί ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, Δρ Άντριου Τάνεντζαπ από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.

«Παρατηρήσαμε λοιπόν, ότι ο οργανικός άνθρακας που εντοπίζεται στα δέντρα και καταλήγει στις λίμνες αποτελεί πολύ σημαντική πηγή τροφής για τα ψάρια του γλυκού νερού όπως π.χ. η πέρκα, καθώς οδηγεί με τη σειρά του στην ανάπτυξη περισσότερων βακτηρίων, τα οποία αυτόματα μεταφράζονται σε περισσότερο ζωοπλαγκτόν» εξηγεί ο ειδικός. «Βάσει των ευρημάτων μας, οι περιοχές στις οποίες εντοπίζονταν τα υψηλότερα επίπεδα ζωοπλαγκτού φάνηκε να συνοδεύονται από τα πιο “παχουλά” ψάρια» προσθέτει.

Τα ενδιαφέρονται ευρήματα παρουσιάζονται στην επιθεώρηση Nature Communications.

«Σε εξέλιξη» η έκτη μαζική εξαφάνιση ειδών

Ουάσινγκτον

Ο πλανήτης μας βρίσκεται στα πρόθυρα μιας νέας μαζικής εξαφάνισης των ειδών του -της έκτης στα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια της ύπαρξής του- καθώς τα ζώα και τα φυτά εξαφανίζονται με ρυθμό τουλάχιστον 1.000 φορές πιο γρήγορο σε σχέση με την φυσιολογική εξαφάνιση λόγω εξέλιξης, που συνέβαινε κατά την περίοδο προτού εμφανιστούν οι άνθρωποι στο προσκήνιο, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Το φυσικό περιβάλλον

Η μελέτη εκτιμά ότι, 100 έως 1.000 είδη ανά εκατομμύριο εξαφανίζονται πια κάθε χρόνο, μερικά από τα οποία δεν έχουν καν ανακαλυφθεί από τους επιστήμονες. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί και «βαφτιστεί» περίπου 1,9 εκατ. είδη, αλλά πιστεύεται ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα, από 5 έως 11 εκατ. Η κυριότερη ανθρωπογενής αιτία εξαφάνισης των ειδών στην εποχή μας, είναι η καταστροφή των ενδιαιτημάτων των ζώων και των φυτών, καθώς δεν μπορούν να βρουν μέρος να ζήσουν, αφού οι άνθρωποι συνεχώς επεμβαίνουν στη φύση, συχνά με καταστροφικό (και αυτοκαταστροφικό) τρόπο.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον βιολόγο Στιούαρτ Πιμ του Πανεπιστημίου Duke προχώρησαν σε επικαιροποίηση (προς το χειρότερο) μιας προηγούμενης εκτίμησής τους προ εικοσαετίας, σύμφωνα με την οποία η εξαφάνιση γινόταν με ταχύτητα 100 έως 1.000 φορές μεγαλύτερη από τη φυσιολογική. Η νέα εκτίμηση, μετά και τα νεότερα στοιχεία των τελευταίων δεκαετιών, δείχνει ότι τελικά πιο σωστό είναι δυστυχώς το χειρότερο σενάριο της πολύ ταχύτερης εξαφάνισης.

Τα ευρήματα

Μελετώντας το DNA των ζώων διαχρονικά, οι βιολόγοι υπολόγισαν ότι κατά μέσο όρο ένα είδος σπονδυλωτού «γεννά» ένα άλλο συγγενικό είδος κάθε 10 εκατ. χρόνια. Είναι όμως πιο δύσκολο να υπολογιστεί το αντίθετο, δηλαδή κάθε πότε εξαφανίζεται ένα είδος χωρίς ο άνθρωπος να έχει βάλει το «χεράκι» του, δηλαδή με βάση αποκλειστικά τις εξελικτικές διαδικασίες στη φύση. Αυτό που θεωρείται σίγουρο, είναι ότι προτού εμφανιστεί ο άνθρωπος ως κυρίαρχο είδος στη Γη, τα νέα είδη εμφανίζονταν με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι τα παλαιά εξαφανίζονταν, περάγμα που οδηγούσε σταδιακά σε μεγαλύτερη βιοποικιλότητα. Σήμερα, αυτή η τάση φαίνεται πια να έχει αναστραφεί για τα καλά.

Οι επιστήμονες προς το παρόν δεν μπορούν να πουν με σιγουριά τι σημαίνει για την υγεία των οικοσυστημάτων αυτός ο αυξημένος ρυθμός εξαφάνισης των ειδών. Δεν υπάρχει ακόμη κάποιος επιστημονικός τρόπος να προβλεφθεί σε ποιό σημείο τελικά οι συσσωρευμένες εξαφανίσεις θα επιφέρουν την τελική κατάρρευση ενός οικοσυστήματος. Όμως, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, φαίνεται απίθανο να διαρκέσουν για πολύ καιρό ρυθμοί εξαφάνισης 1.000 τουλάχιστον φορές πιο γρήγοροι σε σχέση με τους αναμενόμενους από τους ρυθμούς της ίδιας της φύσης.

Οι εξαφανίσεις

Στην ιστορία της Γης έχουν συμβεί πέντε μαζικές εξαφανίσεις ειδών, που εξάλειψαν τουλάχιστον τα μισά είδη. Οι εξαφανίσεις αυτές συνέβησαν πριν από 440 εκατ. χρόνια, 375 έως 359 εκατ., 252 εκατ. (η μεγαλύτερη από όλες, προκάλεσε την καταστροφή τουλάχιστον του 90% των ειδών), 201 εκατ. και 66 εκατ. χρόνια (εξαφάνιση δεινοσαύρων πιθανώς από πτώση αστεροειδούς).

Το σχετικά πάντως αισιόδοξο μήνυμα της νέας μελέτης είναι ότι ακόμη υπάρχει κάποιος χρόνος για αλλαγή πορείας, ώστε να αποτραπεί μια νέα μαζική καταστροφή στη βιοποικιλότητα του πλανήτη μας. Η νέα τεχνολογία (π.χ. δορυφορικές φωτογραφήσεις απομονωμένων περιοχών) και η ενεργός εμπλοκή των πολιτών στις προσπάθειες προστασίας των ειδών αποτελούν παράγοντες ελπίδας για το μέλλον. «Είμαστε όχι στο μέσον, αλλά στα πρόθυρα μιας έκτης μαζικής εξαφάνισης. Το αν θα την αποφύγουμε, θα εξαρτηθεί από τις πράξεις μας», δήλωσε ο Πιμ. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science». 

Σκουπίδια στον καταψύκτη. Γεμάτοι πλαστικά οι πάγοι της Αρκτικής

Κομματάκια πλαστικού που επιπλέουν στο νερό παγιδεύονται ανάμεσα στους παγοκρυστάλλους όταν το νερό παγώνει το χειμώνα   (Φωτογραφία:  Associated Press )

Πού καταλήγουν οι περίπου 300 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού που παράγονται κάθε χρόνο; Μεγάλες ποσότητες μπορεί να κρύβονται στην κατάψυξη: Διεθνής ερευνητική ομάδα εκτιμά ότι οι πάγοι της Αρκτικής περιέχουν τρισεκατομμύρια κομματάκια πλαστικού, τα οποία θα μπορούσαν να απελευθερωθούν στο νερό καθώς οι πάγοι λιώνουν.

Ερευνητές από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία εξέτασαν το περιεχόμενο δειγμάτων πάγου που είχαν ληφθεί στην Αρκτική το 2005 και το 2010. Έλιωσαν κομμάτια από τους πυρήνες πάγου, φίλτραραν το νερό και εξέτασαν το κατακάθι στο μικροσκόπιο.

Η μελέτη έδειξε ότι κάθε κυβικό μέτρο πάγου περιέχει εκατοντάδες σωματίδια πλαστικών με διάμετρο άνω των 0,22 μικρομέτρων, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση Earth's Future. Τα σωματίδια αυτά δεν μπορεί παρά να υπήρχαν στο θαλασσινό νερό και να παγιδεύτηκαν ανάμεσα στους παγοκρυστάλλους όταν το νερό πάγωσε το χειμώνα.
 H εξέταση των πλαστικών με φασματογράφο έδειξε ότι τα πιο συνήθη πολυμερή στον πάγο είναι το ρεγιόν (54%), ο πολυεστέρας (21%), το νάιλον (16%), το πολυπροπυλένιο (3%), το πολυστυρένιο (2%), τα ακρυλικά (2%) και το πολυαιθυλένιο (επίσης 3%).

Τα υλικά αυτά θεωρούνται μεν χημικά αδρανή, είναι όμως γνωστό ότι απορροφούν οργανικούς ρύπους, οι οποίοι μπορούν να τελικά μεταφερθούν στους ιστούς των οργανισμών που καταπίνουν τα πλαστικά σκουπίδια.

Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι με το σημερινό ρυθμό ανόδου της θερμοκρασίας, λόγω της κλιματικής αλλαγής, περισσότερα από ένα τρισεκατομμύριο κομματάκια πλαστικού θα απελευθερωθούν από τους πάγους της Αρκτικής σε διάστημα μιας δεκαετίας.

Στο Αρκάδι το νέο “όχι” στα χημικά του πολέμου

Εξουδετέρωση των χημικών όπλων της Συρίας στην κλειστή θάλασσα της Μεσογείου

Η επιτροπή πρωτοβουλίας κατά της εξουδετέρωσης των χημικών όπλων της Συρίας στην κλειστή θάλασσα της Μεσογείου, καλεί όλους τους Κρητικούς, όλους τους ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΕΣ, να συμμετέχουν με όλες τους τις δυνάμεις στην Παγκρήτια συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 23 Μαρτίου, στις 12:30 στην Ιερά Μονή Αρκαδίου.
Οδηγηθήκαμε στην απόφαση αυτή για να εκφράσουμε την πλήρη αντίθεση μας :
στη σχεδιαζόμενη ‘‘εξουδετέρωση’’ των χημικών όπλων της Συρίας στο ‘‘τρίγωνο’’ της Μεσογείου που σχηματίζουν η Ελλάδα, η Ιταλία και η Μάλτα, και απαιτούμε από την Ελληνική Κυβέρνηση, που επιπλέον σήμερα έχει αναλάβει την Προεδρία της Ε.Ε., να θέσει βέτο κατά της απόφασης αυτής του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, με ταυτόχρονη παρέμβαση της τόσο στον Ο.Η.Ε. που έχει τεθεί επικεφαλής για την επίβλεψη της όλης διαδικασίας, όσο και τουλάχιστον στις χώρες που άμεσα γειτνιάζουν με τη θαλάσσια περιοχή όπου θα γίνει η ‘‘εξουδετέρωση’’ (Ιταλία και Μάλτα), ώστε και αυτές να πιέσουν προς την κατεύθυνση αυτή.

•    Η επιχειρούμενη εξουδετέρωση ελλοχεύει περιβαλλοντική απειλή για το κλειστό θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου, ενός από τα πιο ευαίσθητα και πιο σημαντικά θαλάσσια οικοσυστήματα του πλανήτη, δεδομένου ότι ακόμα και ασφαλείς από χημική άποψη να είναι οι μέθοδοι που έχουν επιλεγεί για την καταστροφή των χημικών όπλων (πράγμα το οποίο αμφισβητείται από πολλούς), εντούτοις κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ατυχήματος (πχ διαφυγή αερίου) ή ακόμα πιο πιθανά την αποτυχία να καταστραφούν πλήρως όλες οι ποσότητες των όπλων αυτών. Συνεπώς στην απευκταία αυτή περίπτωση, εκτός από το αμέσως υποκείμενο θαλάσσιο περιβάλλον, το οποίο θα καταστραφεί μόνιμα, τα θαλάσσια ρεύματα είναι βέβαιο ότι θα μεταφέρουν τις τοξικές ουσίες στα γειτονικά παράλια, (στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η Κρήτη), με άγνωστες επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα, πιθανότατα και στους υδροφόρους ορίζοντες, και κατ’ επέκταση όχι μόνο στην υγεία των λαών που κατοικούν στα παράλια αυτά, αλλά και στις οικονομίες των περιοχών αυτών, με αμεσότερο κίνδυνο να πληγεί ανεπανόρθωτα ο τουριστικός χαρακτήρας της χώρας. Επιπρόσθετα, όπως επισημαίνουν και οι καθηγητές των Ελληνικών  Πανεπιστημίων και Πολυτεχνείων: «ό,τι χημικό, έστω και μη τοξικό, που πέφτει στη θάλασσα, το οποίο δεν ανήκει στα συστατικά της, θεωρείται απρόβλεπτο για τις συνέπειες του».
•    Δεν είναι δυνατό να δεχθούμε την όποια απόφαση οποιουδήποτε οργάνου που λαμβάνεται ερήμην της τοπικής κοινωνίας. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τέτοια σοβαρή απόφαση που είναι επιβαρυντική της ήδη επιβαρυμένης περιβαλλοντικά θαλάσσιας περιοχής μας λόγω και του μεγάλου αριθμού των διερχόμενων πλοίων από την περιοχή της Κρήτης.
•    Πιστεύουμε ότι μπορούν να εξευρεθούν ορθολογικότερες λύσεις στο πρόβλημα, πχ με τη διάθεση των προϊόντων της εξουδετέρωσης σε επίγειες ειδικές εγκαταστάσεις σε χώρες που έχουν τις κατάλληλες υποδομές και τεχνογνωσία.

ΟΛΟΙ ΟΙ ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΕΣ ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΒΡΟΝΤΕΡΟ ΠΑΡΩΝ ΣΤΟ ΑΡΚΑΔΙ.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΣ

Η μετάβαση στο χώρο θα γίνει δωρεάν με λεωφορεία.
Στο Αρκάδι θα πραγματοποιηθούν επιστημονικές ομιλίες και θα υπάρχει συναυλία Κρητών καλλιτεχνών.

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΚΑΙ ΑΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
ΔΗΜΟΙ Ν. ΡΕΘΥΜΝΗΣ
ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Ν.Τ. ΑΔΕΔΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Α/ΘΜΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
ΕΒΕ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΞΕΝΟΔΟΧΩΝ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Έλλειψη μελισσών «απειλεί τις ευρωπαϊκές καλλιέργειες»

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα μελίσσια αυξήθηκαν κατά 7% το διάστημα 2005-2010. Η αύξηση, όμως, δεν ήταν αρκετή.  

Σε περισσότερες από τις μισές χώρες της Ευρώπης, οι μέλισσες δεν επαρκούν για την επικονίαση των καλλιεργειών, προειδοποιεί διεθνής ερευνητική ομάδα. Η έλλειψη όμως δεν αποδίδεται τόσο στη μείωση των μελισσών, όσο στην επέκταση των καλλιεργειών που προορίζονται για βιοκαύσιμα: σόγια, καλαμπόκι, ελαιοκράμβη. Στην Ελλάδα, πάντως, οι μέλισσες δείχνουν να υπερεπαρκούν, παρά την προώθηση των ενεργειακών καλλιεργειών.

Τα τελευταία χρόνια, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες αναφέρουν ανησυχητική συρρίκνωση του πληθυσμού των μελισσών, πρόβλημα που οδήγησε την ΕΕ στην απόφαση να επιβάλει μορατόριουμ στα εντομοκτόνα που βασίζονται στη νικοτίνη.

Σύμφωνα όμως με την τελευταία μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην ηλεκτρονική επιθεώρηση PLoS ONE, το διάστημα 2005-2010 τα μελίσσια αυξήθηκαν κατά 7% στις 41 ευρωπαϊκές χώρες που εξετάστηκαν.

Η αύξηση ωστόσο δεν αρκεί για να καλύψει τις απαιτήσεις των καλλιεργειών που απαιτούν έντομα για την επικονίασή τους: στο ίδιο διάστημα, η έκταση που καταλαμβάνουν οι καλλιέργειες ενεργειακών φυτών αυξήθηκαν κατά σχεδόν 30%.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε αρχικά θέσει στόχο να καλύπτει με βιοκαύσιμα περίπου το 10% των αναγκών της σε καύσιμα μεταφορών ως το 2020. Ο στόχος όμως αναθεωρήθηκε προς τα κάτω  όταν έγινε αντιληπτό ότι η χρήση μεγάλων εκτάσεων για βιοκαύσιμα αυξάνει τις τιμές των γεωργικών προϊόντων. 

Η νέα μελέτη αποκαλύπτει τώρα άλλη μια πιθανή παρενέργεια των βιοκαυσίμων. Στις 41 χώρες που εξετάστηκαν, το έλλειμμα σε μέλισσες, λόγω της επέκτασης των καλλιεργειών που απαιτούν επικονίαση από έντομα, φτάνει τις 13,4 εκατομμύρια αποικίες ή επτά δισεκατομμύρια μέλισσες.

Η Βρετανία φαίνεται ότι είναι η χώρα που αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς οι μέλισσες στη χώρα είναι τέσσερις φορές λιγότερες από όσες εκτιμάται ότι απαιτούνται.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πάντως, οι ερευνητές εκτιμούν ότι η έλλειψη πρέπει να αντισταθμίζεται από άγρια έντομα όπως οι βομβίνοι ή άγριες μέλισσες, είδη που θα πρέπει να προστατευτούν.

Τεράστια αύξηση στις εκτάσεις που καταλαμβάνουν οι καλλιέργειες ελαιοκράμβης καταγράφεται και στην Ελλάδα: «Το 2005 καλλιεργούνταν στην Ελλάδα μόνο μερικές εκατοντάδες εκτάρια [ένα εκτάριο είναι δέκα στρέμματα]. Έκτοτε όμως η καλλιέργεια έχει εκτοξευτεί λόγω των επιδοτήσεων στα βιοκαύσιμα» αναφέρει στο BBC ο Τομ Μπιζ του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ, επικεφαλής της μελέτης.

Παρόλα αυτά, τα δεδομένα της μελέτης δείχνουν ότι η Ελλάδα  -μια νότια χώρα με ανεπτυγμένη μελισσοκομία- δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα: από το 2005 έως το 2010 οι αποικίες αυξήθηκαν από τα 1,3 στα 1,5 εκατομμύρια, αριθμός που υπερκαλύπτει πολλές φορές τις ανάγκες σε επικονίαση.

Air Purify Bike Ένα απόλυτα οικολογικό μέσο μετακίνησης

Ένα απόλυτα οικολογικό μέσο μετακίνησης

Ονομάζεται «Air Purify Bike» και πρόκειται για το ποδήλατο που «φωτοσυνθέτει» αφού σύμφωνα με τους κατασκευαστές του, όταν θα δημιουργηθεί θα είναι σε θέση να καθαρίζει την ατμόσφαιρα!

Όπως εξηγούν οι ερευνητές, το ποδήλατο θα παρασκευάζει οξυγόνο καταναλώνοντας νερό από τον ηλεκτρισμό που θα του παρέχεται από μια μπαταρία ιόντων λιθίου.

Η φωτοσύνθεση θα πραγματοποιείται, είτε το ποδήλατο κινείται, είτε αν βρίσκεται ακίνητο!

Το πρωτότυπο δημιουργήθηκε από Ταϊλανδούς σχεδιαστές της Bangkok Lightfog Creativity & Design και πρόκειται για το απόλυτο οικολογικό μέσο μετακίνησης, αφού όχι μόνο σέβεται το περιβάλλον αλλά το καθαρίζει κι όλας.

 

Η Κόστα Ρίκα κλείνει τους ζωολογικούς κήπους, απελευθερώνει τα ζώα

Η κυβέρνηση της Κόστα Ρίκα, μιας χώρας γνωστής για την πλούσια βιοποικιλότητα της ζούγκλας της, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να κλείσει τους δημόσιους ζωολογικούς κήπους και να απελευθερώσει όσα περισσότερα ζώα μπορεί.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος Ρενέ Κάστρο ανακοίνωσε ότι το μότο της νέας πολιτικής είναι «τέρμα στα κλουβιά».

Η Κόστα Ρίκα έχει απαγορεύσει τα τσίρκο με ζώα από το 2002 και επιπλέον δεν επιτρέπει το κυνήγι για λόγους αναψυχής.

Μιλώντας στην εφημερίδα La Nacion, ο Κάστρο είπε ότι πηγή έμπνευσης για την τελευταία απόφαση ήταν ο παπαγάλος της γιαγιάς του.

«Μια μέρα μεταφέραμε τον παπαγάλο στην αυλή. Έτυχε τότε να περνά ένα σμήνος από άγριους παπαγάλους, και ο παπαγάλος μας πέταξε μαζί τους» είπε.

»Μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση επειδή νόμιζα ότι τον φροντίζαμε πολύ καλά. Του προσφέραμε τροφή και στοργή [...] όλα όσα νομίζαμε ότι χρειάζεται. Όταν όμως είχε την ευκαιρία προτίμησε να φύγει».

Ο Ζωολογικός Κήπος «Σιμόν Μπολίβαρ» στην πρωτεύουσα Σαν Χοσέ πρόκειται τώρα να μετατραπεί σε βοτανικό κήπο. Σε πάρκο θα μετατραπεί επίσης το Κέντρο Προστασίας «Σάντα Άνα» δυτικά της πόλης.

Οι δύο κήποι φιλοξενούν σήμερα περίπου 400 ζώα από 60 είδη.

Το ίδρυμα που τους διαχειρίζεται, με την ονομασία Fundazoo, διαμαρτυρήθηκε για την απόφαση επισημαίνοντας ότι τα ζώα χρειάζονται ειδικό κτηνίατρο και διατροφολόγο.

H Κόστα Ρίκα στην Κεντρική Αμερική αντιστοιχεί μόλις στο 0,25% της ξηράς του πλανήτη, εκτιμάται όμως ότι φιλοξενεί το 5% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας.

Με 80 δισ. τσόπστικ ετησίως και δεν θα μείνει δέντρο,

Πεκίνο, Κίνα

Περίπου 80 δισεκατομμύρια ζευγάρια ξύλινα τσόπστικ μιας χρήσης κατασκευάζονται κάθε χρόνο στην Κίνα, σύμφωνα με τον βουλευτή, Μπο Γκουανγκσίν, ο οποίος κάλεσε τους συμπατριώτες του να αλλάξουν τις συνήθειές τους για να σώσουν τα δένδρα. Η παραγωγή τσόπστικ μιας χρήσης στην Κίνα ισοδυναμεί σύμφωνα με τον ίδιο με την κοπή κάθε χρόνο 20 εκατομμυρίων δένδρων ηλικίας 20 ετών.

«Πρέπει να αλλάξουμε τις καταναλωτικές συνήθειές μας και να ενθαρρύνουμε τον κόσμο να χρησιμοποιεί τα δικά του σερβίτσια» δήλωσε ο Μπο Γκουανγκσίν.

Τα τσόπστικ που προκύπτουν από τα δένδρα αυτά είναι αρκετά για να καλύψουν 360 φορές την έκταση της Πλατείας Τιενανμέν του Πεκίνου.

Η Κίνα είναι ο πρώτος στον κόσμο εισαγωγέας ξύλου. Το 2006 επέβαλε φόρο 5% στα τσόπστικ μιας χρήσης καθώς και στα ξύλινα πατώματα για να περιοριστούν οι σπατάλες.